Herwig Leirs
Verbinding naar de toekomst
verbindend intern beleid
De academische vrijheid houdt in dat academici binnen hun vakgebied vrij kiezen welke vragen zij stellen en hoe ze die willen onderzoeken, passend binnen de missie en het waardenkader van de universiteit. Ze hebben de vrijheid en zelfs de plicht om over hun resultaten te communiceren, ook als die ingaan tegen gevestigde ideeën.
Vrijheid van meningsuiting is een hoog goed met slechts enkele wettelijke beperkingen. Dat geldt ook binnen de universitaire omgeving, zelfs al vinden we sommige meningen verwerpelijk of kwetsend. Vanuit het actief pluralisme verwachten we aan de UAntwerpen dat actief geluisterd wordt naar de onderliggende argumenten van de mening van anderen. Dat betekent niet dat er altijd naar een compromis gezocht moet worden. Integendeel, meningen, visies, ideeën mogen schuren. Meningen die flagrant in tegenspraak zijn met wetenschappelijke feiten en kennis horen echter niet thuis op de universiteit en hoeven geen forum te krijgen. Wanneer academici communiceren over hun vakgebied, hebben hun uitspraken een ander statuut en gewicht, zij spreken dan immers met het gezag van hun wetenschappelijke expertise, erkend door het kwaliteitslabel van een aanstelling aan de universiteit. Het behoort tot de wetenschappelijke integriteit van academici om bij hun communicatie aan te geven of zij dit al dan niet als vakexpert doen. Zelfs wanneer de universiteit, na intern debat, een publiek standpunt inneemt, hebben medewerkers en studenten de vrijheid om daar kritische meningen over te uiten.
De universiteit zelf moet omzichtig omspringen met het innemen van standpunten, zich daarbij laten leiden door de wetenschappelijke inzichten van haar onderzoekers, haar waardenkader en de diversiteit van meningen binnen de universitaire gemeenschap. We zijn ervan overtuigd dat in onze steeds complexer wordende wereld, onderwijs en wetenschap een krachtig antwoord bieden tegen geopolitieke verkokering en polarisering. Liever oordelen dan veroordelen, laat staan vooroordelen.